ΑΓΑΝΤΑ...


1941: Η Γερμανία επιτίθεται στην Ελλάδα

Ξημερώματα 6 Απριλίου 1941.

Από τα μέσα του 1940 η ναζιστική Γερμανία άρχισε τις προετοιμασίες για την επίθεση κατά της Σοβιετικής Ενωσης.

Το σχέδιο που επεξεργάστηκε το γερμανικό επιτελείο πήρε την κωδική ονομασία: «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα».

Ομως, για να προχωρήσει, έπρεπε να εξασφαλίσει τα νώτα της από τη Βαλκανική.

Γι' αυτό το σκοπό καταστρώθηκε η επιχείρηση «Μαρίτα», η συγκέντρωση δηλαδή 24 γερμανικών μεραρχιών στη Ρουμανία και η προώθησή τους την άνοιξη του '41 στη Βουλγαρία και στη συνέχεια η εισβολή στην Ελλάδα.

Ο ηρωικός αγώνας του ελληνικού στρατού στο Μέτωπο της Αλβανίας κατά της φασιστικής Ιταλίας επηρέασε σημαντικά τα σχέδια των χιτλερικών, αφού υπολογίζεται ότι η επίθεση κατά της ΕΣΣΔ καθυστέρησε, εξαιτίας αυτής της εξέλιξης, κατά 4-5 μήνες.

Στις 6 Απρίλη 1941 εκδηλώθηκε, ταυτοχρόνως, η γερμανική επίθεση κατά της Ελλάδας και της Γιουγκοσλαβίας.

Η επίθεση στα μακεδονικά οχυρά άρχισε τα ξημερώματα, πριν το τέλος του τελεσιγράφου προς την ελληνική κυβέρνηση.

Η αντίσταση της Γιουγκοσλαβίας εξουδετερώθηκε ταχύτατα, όμως τα γερμανικά στρατεύματα συνάντησαν σκληρή αντίσταση στα οχυρά Ρούπελ από τον ελληνικό στρατό.

Οι Γερμανοί αναπροσάρμοσαν τα σχέδιά τους και προχώρησαν σε ελιγμό.

Πέρασαν από τη Γιουγκοσλαβία στο ελληνικό έδαφος, διέσχισαν την κοιλάδα του Αξιού και της Δοϊράνης και κατέλαβαν τη Θεσσαλονίκη στις 9 Απρίλη.

Μετά από διαταγή του Γενικού Επιτελείου παραδόθηκε στους Γερμανούς το Τμήμα Στρατιάς Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης (ΤΣΑΜ). Επειτα από αυτή την εξέλιξη η Στρατιά της Ηπείρου περιήλθε σε δεινή θέση.

Περικυκλωμένη από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς υποχρεώθηκε σε συνθηκολόγηση στις 23 Απρίλη.

Ο ηρωικός αγώνας του ελληνικού στρατού σε δύο μέτωπα, απέναντι στις σιδερόφραχτες στρατιές της φασιστικής Ιταλίας και της ναζιστικής Γερμανίας προκάλεσε το θαυμασμό σ' όλο τον κόσμο.

Επί 16 μέρες αντιμετώπισε τη φονικότερη στρατιωτική μηχανή που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Οι σύμμαχοι αρνήθηκαν να βοηθήσουν, αφού θεωρούσαν χαμένη υπόθεση την αντίσταση κατά των Γερμανών.

Ομως και η άρχουσα τάξη με το παλάτι έδειξαν ότι δεν πίστευαν στην αντίσταση και φρόντισαν άρον - άρον να συνθηκολογήσουν και να αναχωρήσουν υπό την προστασία των Αγγλων για τη Μέση Ανατολή..



6 Απριλίου


H γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στις 05.15 της 6ης Απριλίου.

Για τον κανονισμό των βολών πυροβολικού είχε μεταφερθεί στα βόρεια του Στρυμόνα ένα δέσμιο στη γη αερόστατο, η παρουσία του ήταν προκλητική καθώς η ελληνικές δυνάμεις στερούσαν από αεροπορική κάλυψη.

Ελάχιστα λεπτά αργότερα άρχισαν οι επιθέσεις από αεροσκάφη στούκας, στόχος τους εκτός από το οχυρό ήταν και το Κέντρο Αντίστασης Καπίνας.

Η γερμανική επίθεση στα ανατολικά του Ρούπελ

Στα ανατολικά του αριστερού υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου έδρασαν τα τάγματα ΙΙ/125 & ΙΙΙ/125, όπου σύμφωνα με το σχέδιο της επίθεσης έπρεπε πρώτα να καταλάβουν το ύψωμα 350 στο διάκενο των οχυρών Ρούπελ-Καρατάς.
Για να μην καταληφθεί το ύψωμα πολέμησαν, η διμοιρία του φυλακίου Κούλας, και του 3ου λόχου προκάλυψης.
Το ΙΙ/125 τάγμα πλησίασε, στις 06.40, το ύψωμα 350 και το κατέλαβε με αιφνιδιαστική επίθεση, ακολουθούμενο από το ΙΙΙ/125.

Επίθεση του ΙΙΙ/125 γερμανικού τάγματος

Εκμεταλλευόμενοι τις πτυχώσεις του εδάφους, οι Γερμανοί έφθασαν σε απόσταση 200 μ. από τα έργα του οχυρού Ρούπελ.
Οι υπερασπιστές του οχυρού μαζί με την βοήθεια του Καρατάς και του πυροβολικού κατάφεραν να αποκρούσουν και της τρεις επιθέσεις του τάγματος.

Διείσδυση του ΙΙ/125 γερμανικού τάγματος στα νώτα του Ρούπελ

Οι Γερμανοί του ΙΙ/125 τάγματος υποβλήθηκαν σε παρόμοιες δοκιμασίες, αλλά ήταν ο μόνος πραγματικός κίνδυνος για τις ελληνικές δυνάμεις καθ’όλοι την διάρκεια του αγώνα.
Από τους 100 άντρες πέρασαν οι 60 με μια ομάδα βαρέων πολυβόλων και μια ομάδα διαβιβαστών.
Οι υπόλοιποι λόχοι του τάγματος γνώρισαν την καταστροφή.
Ο 5ος λόχος σχεδόν διαλύθηκε.
Ο 8ος κατάφερε να περάσει το βράδυ της 6-7/4 και ενώθηκε με τα υπόλοιπα τμήματα το μεσημέρι της 7/4 με πολύ μεγάλες απώλειες.

7 Απριλίου

Την αυγή του 7ης Απριλίου συγκροτήθηκαν τρεις περίπολοι του Ρούπελ με αποστολή την εκκαθάριση της περιοχής από τους εχθρούς και την αποκατάσταση της τηλεφωνικής επικοινωνίας.
Αποτέλεσμα αυτής της περιπολίας ήταν η σύλληψη 14 αιχμαλώτων με 3 συσκευές ασυρμάτου και 2 όλμους.
Επίσης δεν έλειψαν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί, μάλιστα στις 7-8/4 τα στούκας χρησιμοποίησαν βόμβες 500 κιλών.
Η υποχώρηση των Γερμανών και οι μικρές απωλειες των Ελλήνων υπερασπιστών ανύψωσαν το ηθικό των Ελλήνων.
Ο Παπακωνσταντίνου σημειώνει χαρακτηριστικά: "Το ηθικών των στρατιωτών υπέροχον. Τους βομβαρδισμούς και την κόλασιν πυρός υποδέχοντο με ζητωκραυγάς".

Αγώνες εναντίον των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ

Η παρουσία των Γερμανών στα νότια του οχυρού Ρούπελ απασχόλησε τις ελληνικές δυνάμεις.
Η διμοιρία αρμάτων που θα ενεργούσε με το απόσπασμα του Παπαχατζή δεν χρησιμοποιήθηκε λόγω εδαφικών δυσχερειών.
Εναντίων των Γερμανών που είχαν καταλάβει το παρατηρητήριο της 7ης πυροβολαρχίας στο ύψωμα Τεπελάρ κινήθηκαν δύο διμοιρίες του 3ου λόχου υπό των Νιάνου και Παπαχατζή υπό τον ανθυπολοχαγού Καρατζά.
Μετά από ολοήμερη μάχη, οι ελληνικές δυνάμεις κατάφεραν να απωθήσουν τους Γερμανούς στο ύψωμα Γκολιαμά ανάμεσα στο χωριό Κλειδί και το λόφο Λουτρών.

8 Απριλίου

Στις 6:00 το πρωί της 8ης Απριλίου το οχυρό Ρούπελ δέχτηκε νέο σφοδρό βομβαρδισμό από την αεροπορία και το πυροβολικό, που συνεχίστηκε όλη την ημέρα.
Οι Γερμανοί του ΙΙΙ/125 τάγματος ετοιμάστηκαν για νέα επίθεση με τρεις ομάδες εδάφους και μία διμοιρία σκαπανέων.
Για το σκοπό αυτό ενισχύθηκε με δύο διμοιρίες του 13ου και 14ου λόχου.
Οι απώλειες του οχυρού την ημέρα αυτή ήταν ένας νεκρός και τέσσερις τραυματίες οπλίτες ενώ οι υλικές ήταν ελάχιστες.
Σημαντικές, αντίθετα, ήταν οι απώλειες του εχθρού.
Ενέργειες για την εξουδετέρωση των Γερμανών στα νώτα του Ρούπελ.
Πιο σοβαρή ήταν η κατάσταση στα νότια του οχυρού αφού το ΙΙ/125 τάγμα ενισχύθηκε από την κάθοδο των γερμανών δυνάμεων της 5ης Ορεινής Μεραρχίας στα δυτικά του Στρυμόνα.

Η κατάσταση χειροτέρεψε για την ελληνική πλευρά γιατί η Ομάδα Μεραρχιών διέταξε τα τάγματα του 41 Συντάγματος Πεζικού να επιστρέψουν στης αρχικές τους θέσεις μάχης.
Η κατάσταση ήταν κρίσιμη καθώς η επόμενη προγραμματισμένη ενέργεια ήταν η διάβαση του Στρυμόνα από την 5η Ορεινή Μεραρχία.

9 Απριλίου

Το οχυρό Ρούπελ υπέστη βομβαρδισμούς πυροβολικού και αεροπορίας και την ημέρα αυτή. Μέχρι το μεσημέρι οι βομβαρδισμοί ήταν μικρής έντασης αλλά από τις 14:00 μετατράπηκαν σε σφοδρούς.
Στις 12:30, όμως, όταν επρόκειτο να εφορμήσουν τα τμήματα κρούσης, το ελληνικό πυροβολικό εξαπέλυσε στους χώρους εξόρμησης το φονικό πυρ και προκλήθηκαν πολλές και βαριές απόλυες στους Γερμανούς.
Μετά από αυτό τα γερμανικά τμήματα άρχισαν να οπισθοχωρούν.
Οι απωλειες του οχυρού ήταν πέντε νεκροί και έντεκα τραυματίες.
Στις 17:00 προσήλθαν Γερμανοί κήρυκες για να γνωστοποιήσουν την συνθηκολόγηση του ΤΣΑΜ ζητώντας την παράδοση του οχυρού.
Ο διοικητής του, Ταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος απάντησε ότι τα οχυρά δεν παραδίδονται αλλά καταλαμβάνονται και ότι θα συνεχίσει τον αγώνα στερούμενος άλλων διαταγών.
Ο κήρυκας διαβεβαίωσε στην στρατιωτική του τιμή ότι δεν επρόκειτο για απάτη και όρισε συνάντηση για την 6:00 της επόμενης 10/4.
Το οχυρό επικοινώνησε με τη Μεραρχία όπου κοινοποίησε την συνθηκολόγηση.

Η αντίδραση των ανδρών του οχυρού ήταν ότι ο αγώνας έπρεπε να συνεχιστή.

Την επομένη 10 Απριλίου 1941 έλαβε χώρα η παράδοση του οχυρού.

Τα γερμανικά τμήματα "μας εσεβάσθησαν και μας ετίμησαν", σύμφωνα με την έκθεση Πλευράκη.

Έξω από το οχυρό ήταν παραταγμένο γερμανικό τμήμα και απέδωσαν τιμές.

Ο εντεταλμένος για την παραλαβή του οχυρού Γερμανός αξιωματικός συγχάρηκε τον διοικητή του, Ταγματάρχη Γεώργιο Δουράτσο, διαβεβαιώνοντας τα συγχαρητήρια και το θαυμασμό των ανωτέρων του.

Τόνισε μάλιστα ότι για τους Γερμανούς αποτελούσε τιμή και υπερηφάνεια ότι είχαν ως αντίπαλο έναν τόσον ηρωικό στρατό.

Σχετικά με τις απόλυες των εμπολέμων στον αριστερό υποτομέα του Συγκροτήματος Σιδηροκάστρου, ο Πλευράκης σημειώνει στην έκθεση του: "Αι απώλειαι ασήμαντοι έναντι τοιούτου αγώνος ώστε περιορισθεί σε 4 νεκρούς αξιωματικούς και 40 άνδρες τραυματίες 2 αξιωματικοί και 150 άνδρες.
Απεναντίας του αντιπάλου βαρύτατε ως μαρτυρούν τα υπάρχοντα νεκροταφεία και ας αποσιωπώ δια λόγους σκοπιμότητος"...

Αλλα κουραγιο...



υσ τις εποχες που οι ηρωες, πολεμουσαν σαν τους Ελληνες!